Pierwszy raz spróbowałam stracciatelli podczas zimowej podróży do Rzymu. Po całym dniu zwiedzania, przemoczeni deszczem, weszliśmy do niepozornej trattorii na uboczu turystycznych szlaków. Starsza włoska kobieta z ciepłym uśmiechem zaproponowała nam “coś prostego na rozgrzanie” – i tak na stole wylądowały parujące miski zupy, której nazwa brzmiała jak muzyka: stracciatella.
Jeden łyk wystarczył, by poczuć, jak ciepło rozlewa się po całym ciele. Delikatne nitki jajka w aromatycznym bulionie, nuty parmezanu i świeżej pietruszki… Ta zupa, mimo swojej prostoty, była objawieniem! Po powrocie do domu natychmiast zaczęłam eksperymentować, próbując odtworzyć ten doskonały smak. Po latach prób i błędów, z dumą mogę powiedzieć, że moja wersja stracciatelli przenosi mnie za każdym razem prosto na ulice Rzymu.
Dlaczego pokochasz ten przepis
Ta niepozorna zupa ma wiele ukrytych zalet:
- Błyskawiczna w przygotowaniu – od garnka do stołu w zaledwie 15 minut
- Ekonomiczna – wykorzystuje podstawowe składniki, które prawdopodobnie masz już w kuchni
- Lekkostrawna – idealna na lekki obiad czy kolację
- Rozgrzewająca – doskonała na chłodne dni
- Pełnowartościowa – dostarcza białka i składników odżywczych w lekkiej formie
- Wszechstronna – łatwo ją dostosować do własnych preferencji
Ponadto, w przeciwieństwie do wielu innych zup, stracciatella nie wymaga długiego gotowania, co czyni ją idealnym wyborem, gdy potrzebujesz szybkiego, ale pożywnego posiłku. Jest również świetną bazą do wykorzystania resztek domowego bulionu.
Składniki
Podstawowe składniki
- 1 litr bulionu drobiowego (najlepiej domowego lub dobrej jakości z kostki)
- 2 jajka
- 3 łyżki tartego parmezanu
- sól i pieprz do smaku
- świeża natka pietruszki (drobno posiekana)
- szczypta gałki muszkatołowej (opcjonalnie)
Do podania
- Dodatkowy tarty parmezan
- Grzanki czosnkowe
- Świeżo zmielony czarny pieprz
- Oliwa z oliwek extra virgin (kilka kropel)
- Plasterki świeżej bagietki
Jak przygotować stracciatellę
Przygotowanie bulionu
Kluczem do doskonałej stracciatelli jest wysokiej jakości bulion. Jeśli masz czas, najlepiej przygotować domowy wywar z kurczaka i warzyw. Jeżeli jednak potrzebujesz szybkiego rozwiązania, wybierz dobrą kostkę bulionową lub gotowy wywar bez dodatku glutaminianu sodu.
Wlej bulion do średniej wielkości garnka i postaw na średnim ogniu. Doprowadź go do łagodnego wrzenia – nie powinien gotować się gwałtownie, lecz delikatnie bulgotać. W międzyczasie możesz dostosować smak bulionu, dodając szczyptę soli czy pieprzu według własnych preferencji.
Przygotowanie mieszanki jajecznej
Podczas gdy bulion się podgrzewa, przygotuj mieszankę jajeczną, która nada zupie charakterystyczną strukturę i nazwę (stracciatella oznacza “małe strzępki”). W średniej misce rozbij dwa jajka i energicznie roztrzep je widelcem lub trzepaczką. Następnie dodaj tarty parmezan, szczyptę soli, świeżo zmielonego czarnego pieprzu oraz odrobinę gałki muszkatołowej, jeśli chcesz wzbogacić smak.
Dokładnie wymieszaj wszystkie składniki, aby ser równomiernie połączył się z jajkami. Konsystencja powinna być jednolita, bez widocznych skupisk białka czy żółtka. Ta staranność zapewni równomierne “strzępki” w gotowej zupie.
Łączenie składników – kluczowy moment
Gdy bulion osiągnie temperaturę wrzenia, zdejmij garnek z ognia. Ten krok jest niezwykle ważny – zbyt gorący bulion mógłby spowodować, że jajka zetną się zbyt szybko i utworzą duże grudki zamiast delikatnych wstążek.
Teraz następuje najważniejszy moment przygotowania stracciatelli. Energicznie mieszając bulion ruchem kolistym za pomocą trzepaczki lub widelca, powoli wlewaj mieszankę jajeczną cienkim strumieniem. Kontynuuj mieszanie przez około 30 sekund po wlaniu całej mieszanki.
Ciepło bulionu sprawi, że jajka zaczną się ścinać, tworząc charakterystyczne, delikatne nitki czy “strzępki”, od których pochodzi nazwa zupy. Kluczem jest ciągłe, energiczne mieszanie podczas wlewania mieszanki jajecznej – dzięki temu uzyskasz piękne, delikatne wstążki zamiast dużych grudek jajecznicy.
Finalizacja zupy
Po wlaniu i wymieszaniu jajek, postaw garnek ponownie na bardzo małym ogniu. Podgrzewaj zupę przez około minutę, delikatnie mieszając. Uważaj, by jej nie zagotować – chodzi jedynie o to, by wszystkie składniki osiągnęły idealną temperaturę podania i by jajka były całkowicie ścięte.
Na tym etapie możesz jeszcze raz sprawdzić smak i ewentualnie doprawić solą czy pieprzem. Pamiętaj jednak, że parmezan sam w sobie jest dość słony, więc bądź ostrożny z dodatkowymi przyprawami.
Serwowanie
Gorącą stracciatellę natychmiast rozlej do podgrzanych miseczek. Posyp każdą porcję świeżo posiekaną natką pietruszki, która doda nie tylko koloru, ale również świeżego aromatu. Dla miłośników intensywniejszych smaków, możesz dodatkowo posypać zupę świeżo tartym parmezanem i pieprzem.
Propozycje podania
Stracciatella, mimo swojej prostoty, może być podana na kilka sposobów:
- Klasycznie – z kawałkiem chrupiącej bagietki do maczania
- Z grzankami – dodaj do zupy małe grzanki czosnkowe dla tekstury
- Jako przystawka – podawaj w małych filiżankach przed głównym daniem
- Jako pełny posiłek – w większej misce z sałatką z rukoli na boku
- Z odrobiną luksusu – skrop zupę kilkoma kroplami dobrej jakości oliwy truflowej
Tradycyjnie, stracciatella jest pierwszym daniem (primo piatto) we włoskim posiłku, ale jej sycąca, choć lekka natura sprawia, że świetnie sprawdza się również jako samodzielny posiłek, szczególnie na kolację.
Warianty przepisu
Podstawowa wersja stracciatelli jest doskonała, ale możesz ją łatwo modyfikować:
Wersja wiosenna
Dodaj do gotowej zupy garść świeżego, posiekanego szpinaku lub rukoli i pozwól liściom delikatnie zwiędnąć w gorącym bulionie. Możesz również dodać zielony groszek dla słodyczy i koloru.
Wersja z makaronem
Ugotuj osobno drobny makaron (np. orzo lub stelline) i dodaj do misek tuż przed nalaniem zupy. Ta wersja jest bardziej sycąca i przypomina popularne zupy z regionu Emilia-Romania.
Wersja cytrynowa
Dodaj do mieszanki jajecznej otartą skórkę z połowy cytryny, a gotową zupę skrop odrobiną soku cytrynowego. Taki dodatek nada zupie orzeźwiający, cytrusowy akcent.
Wersja z ziołami
Wzbogać zupę mieszanką włoskich ziół – dodaj do bulionu szczyptę suszonego oregano, bazylii i tymianku. Możesz również użyć świeżych ziół jako dodatku przy serwowaniu.
Wskazówki dotyczące przygotowania z wyprzedzeniem
Choć stracciatella najlepiej smakuje podana od razu po przygotowaniu, możesz ułatwić sobie pracę:
- Bulion możesz przygotować nawet kilka dni wcześniej i przechowywać w lodówce
- Mieszankę jajeczną najlepiej przygotować tuż przed dodaniem do zupy, ale możesz wcześniej odważyć i przygotować wszystkie składniki
- Jeśli musisz odgrzać gotową zupę, rób to na bardzo małym ogniu, często mieszając, aby zapobiec dalszemu ścinaniu się jajek
Pamiętaj, że ponowne gotowanie może sprawić, że jajeczne wstążki staną się twardsze i mniej delikatne, więc najlepiej przygotuj dokładnie tyle zupy, ile planujesz zjeść od razu.
Uwagi
- Temperatura bulionu jest kluczowa – powinien być gorący, ale nie wrzątek
- Jakość składników ma znaczenie – użyj świeżych jajek i prawdziwego parmezanu Parmigiano Reggiano lub Grana Padano
- Intensywność mieszania wpływa na wygląd “strzępków” – energiczne mieszanie da drobniejsze nitki, wolniejsze utworzy większe płatki
- Proporcje można dostosować do własnych preferencji – dodaj więcej jajek dla bardziej sycącej zupy lub więcej parmezanu dla intensywniejszego smaku
Najczęściej zadawane pytania
Czy mogę użyć innego sera niż parmezan?
Oczywiście! Tradycyjna stracciatella wymaga parmezanu, ale możesz eksperymentować z innymi twardymi, dojrzałymi serami jak pecorino, grana padano czy nawet długo dojrzewający ser owczy. Każdy nada zupie nieco inny charakter.
Co zrobić, jeśli zupa wyszła zbyt gęsta?
Jeśli jajka utworzyły zbyt duże płaty lub zupa wydaje się zbyt gęsta, możesz dolać odrobinę gorącego bulionu i delikatnie wymieszać. Pamiętaj jednak, że tradycyjna stracciatella powinna zawierać wyraźne strzępki jajka.
Czy mogę przygotować wersję wegetariańską?
Jak najbardziej! Zastąp bulion drobiowy warzywnym, najlepiej domowym. Smak będzie nieco inny, ale równie pyszny. Upewnij się tylko, że używasz sera podpuszczkowego, jeśli zależy Ci na ścisłej wersji wegetariańskiej.
Dlaczego moje jajeczne wstążki są zbyt duże?
Prawdopodobnie bulion był zbyt gorący lub nie mieszałeś wystarczająco energicznie podczas wlewania mieszanki jajecznej. Następnym razem zdejmij garnek z ognia na dłuższą chwilę przed dodaniem jajek i mieszaj bardzo energicznie.
Czy stracciatella jest odpowiednia dla dzieci?
Zdecydowanie tak! Jest to łagodna, delikatna zupa, którą dzieci zazwyczaj lubią. Możesz zmniejszyć ilość pieprzu, jeśli przygotowujesz ją dla młodszych dzieci. Dodatkowo, jest to świetny sposób na przemycenie wartościowego białka w formie, którą maluchy zwykle akceptują